Elektrit Victoria Z


Elektrit Victoria Z- widok z przodu Elektrit Victoria Z - widok z tyłu
Odbiornik Elektrit Victoria Z - widok z przodu Odbiornik Elektrit Victoria Z - widok z tyłu na chassis
Elektrit Victoria Z - widok z tyłu na ściankę
Odbiornik Elektrit Victoria Z - widok z tyłu na ściankę

Opis odbiornika

Elektrit Victoria to elegancki odbiornik średniej klasy produkowany w sezonie 1936/37. Jest to czterozakresowa, siedmioobwodowa superheterodyna w układzie refleksowym.Odbiornik zamknięty jest w pionowej drewnianej skrzynce, nawiązującej wyglądem do innych odbiorników Elektrita z tego samego sezonu. Odbiornik wyposażony jest w dużą kolorową skalę otoczoną bakelitową ramką. Pod skalą umieszczone są trzy podwójne pokrętła. Lewe zewnętrzne pokrętło odpowiada za regulację siły głosu, wewnętrzne to barwa tonu i wyłącznik radia. Środkowe zewnętrzne pokrętło obsługuje przełącznik stacji lokalnej, wewnętrzne - zmianę zakresów. Oba prawe pokrętła obsługują strojenie odbiornika.

Pod względem konstrukcji elektrycznej jest to czterozakresowa, siedmioobwodowa superheterodyna w układzie refleksowym. Radio odbiera w czterech zakresach - długofalowym, średniofalowym i dwóch krótkofalowych. Dzięki podziałowi zakresu fal krótkich na dwa zakresy poszerzone jest pasmo odbieranych częstotliwości o krótkofalowe pasma 60m i 13m.

Sygnał z anteny podany jest na obwody wejściowe. Dla zakresów fal krótkich są to pojedyncze obwody rezonansowe, dla fal średnich i długich - dwuobwodowe filtry pasmowe. Sprzężenie z anteną jest indukcyjne dla fal krßókich i mieszane - indukcyjno-pojemnościowe dla dla średnich i długich. Z obwodów wejściowych sygnał przekazywany jest na siatkę mieszacza zbudowanego na oktodzie AK2. Do siatki tej razem z sygnałem doprowadzone jest również stałe napięcie z detektora ARW, które reguluje wzmocnienie tego stopnia w zależności od siły odbieranego sygnału. Generator heterodyny skonstruowany jest w typowym układzie Meissnera, ze sprzężeniem indukcyjnym. Cewki poszczególnych zakresów połączone są szeregowo i zwierane odpowiednimi stykami przełącznika w zależności od nastawionego zakresu.

Victoria jest superheterodyną w układzie refleksowym, co oznacza, że jedna lampa pracuje jednocześnie jako wzmacniacz częstotliwości pośredniej i sygnału audio. Oznacza to, że nie może ona być objęta pętlą ARW (Automatycznej Regulacji Wzmocnienia), jedyny stopniem objętym ARW jest mieszacz, co pogarsza odporność odbiornika na zmianę sił← odbieranego sygnału. Regulacyjna charakterystyka mieszacza wykorzystana jest również do realizacji funkcji przełącznika stacji lokalnej. Przełącznik ten zwiera jeden z oporników w katodzie lampy mieszacza, zmieniając w ten sposób stałe napięcie na katodzie, co oznacza zmianę napięcia siatka czwarta - katoda, co, dzięki charakterystyce regulacyjnej lampy AK2 zmienia wzmocnienie mieszacza.

Sygnał o częstotliwości pośredniej o wartości 128kHz jest wydzielany na anodzie lampy mieszającej w dwuobwodowym filtrze pasmowym i podany na siatkę lampy wzmacniacza p.cz. zbudowanego na pentodzie AF7. Sygnał o częstotliwości pośredniej sumowany jest z sygnałem małej częstotliwości, gdyż w zastosowanym tu układzie refleksowym lampa ta pełni rolę wzmacniacza p.cz. i wzmacniacza m.cz. jednocześnie.

Obciążeniem lampy jest szeregowe połączenie dwuobwodowego filtru pasmowego i opornika 100kΩ. Filtr pasmowy wydziela sygnał o częstotliwości pośredniej i kieruje go do detektora, zaś opornik jest obciążeniem dla sygnału m.cz. Detektor wykorzystuje duodiodę typu AB2, z której jedna dioda wykorzystywana jest do detekcji sygnału audio a druga do detekcji ARW.

Dodatkowej uwagi wymaga zastosowany w tym odbiorniku układ regulacji siły głosu. Zastosowany jest podwójny potencjometr regulacji głośności, więc sygnał audio przechodzi przez niego dwukrotnie. Sygnał m.cz. z detektora wchodzi na pierwszą sekcję potencjometru, sygnał z suwaka potencjometru podany jest na wejście lampy AF7 razem z sygnałem p.cz. Dodatkowo do siatki podawany jest sygnał z wejścia gramofonowego, więc przy odtawrzaniu muzyki z płyt ta sekcja potencjometru nie reguluje jego poziomu głośności. Druga sekcja potencjometru reguluje sygnał m.cz. na wyjściu lampy AF7, pobierany ze wspomnianego wcześniej opornika 100kΩ i pracuje zarówno przy odbiorze stacji radiowych jak i pracy jako wzmacniacz gramofonowy.

Sygnał m.cz. z drugiej sekcji potencjometru steruje bezpośrednio siatką pentody AL1 wykorzystanej jako wzmacniacz końcowy. Zastosowano w tym miejscu maksymalnie uproszczony układ, gdy napięcie polaryzujące siatkę lampy końcowej przechodzi przez potencjometr, co oznacza, że przy braku styku ślizgacza ze ścieżką oporową potencjometru siatka lampy końcowej nie jest polaryzowana ujemnym napięciem, przez lampę płynie nadmierny prąd grożąc jej zniszczeniem, wraz z lampą prostowniczą i transformatorem sieciowym. Ponadto jakiekolwiek niepewności styku ślizgacza będą skutkować bardzo głośnymi trzaskami w głośniku.

Obciążeniem wzmacniacza jest wbudowany głośnik dynamiczny (z magnesem stałym) z transformatorem głośnikowym. Istnieje możliwość dołączenia zewnętrznego głośnika poprzez typowy dla Elektrita układ trzech gniazd umożliwiający, dzięki dodatkowym stykom, samodzielną lub jednoczesną z wbudowanym pracę dodatkowego głośnika. Ponadto do anody lampy głośnikowej włączony jest układ regulacji barwy tonu w postaci szeregowego połączenia potencjometru regulacji barwy i kondensatora 50000cm.

Odbiornik jest zasilany ze standardowego transformatorowego zasilacza. Uzwojenie pierwotne posiada odczepy pozwalające wybrać napięcie zasilające odbiornik z zakresu od 120V do 220V. Zastosowano prostownik dwupołówkowy z diodą AZ1 i filtrem napięcia anodowego typu Π z dławikiem w ujemnej gałęzi zasilania. W szereg z dławikiem włączony jest lubiany przez Elektrita opornik ogólnego minusa. Dławik jest podłączony do układu za pomocą wspólnego gniazda z transformatorem głośnikowym, co może sugerować, że pierwotnie planowano zastosować w tym odbiorniku głośnik ze wzbudzeniem, jednak w rzeczywistości dłąwik filtru zasilacza jest osobnym elementem umocowanym do przedniej ścianki obudowy, obok głośnika


Schemat odbiornika

Powrót