Korona 59U

Korona 59U - widok z przodu
Korona 59U - widok z przodu

Opis odbiornika

Odbiornik zamknięty jest w bakelitowej skrzynce o dość nietypowym wyglądzie, z bakelitu o niejednolitym kolorze, wykonanego w bardzo ciemny, marmurkowy wzór. Skrzynka ma kształt prostokątny, z lekko wypukłymi bokami i zaokrąglonymi bokami, u dołu zaopatrzona jest w bakelitową podstawę o rozmiarach trochę mniejszych od rozmiaru dna obudowy (ułatwia to chwytanie odbiornika przy przenoszeniu). Prawie całą przednią ściankę zajmuje materiał głośnika, ozdobiony potrójnym metalowym poziomym paskiem. Na dole znajduje się pionowa szklana skala. Po obu stronach skali są dwie gałki wykonane z bakelitu o identycznej fakturze jak skrzynka, lewa służy do włączania odbiornika i regulacji siły odbioru, prawa to strojenie. Na obu bocznych ściankach znajdują się przełączniki, na ściance prawej przełącznik wyboru zakresu, na ściance lewej dwupozycyjny przełącznik barwy tonu. Wewnątrz odbiornika nie ma ma chassis, wszystkie elementy są mocowane bezpośrednio do skrzynki, dzięki czemu skrzynka ma bardzo małą głębokość, około 15 cm i niewielką masę. Odbiornik ten był konstrukcją mocno oszczędnościową, z czego wynika nietypowa konstrukcja odbiornika (brak chassis) i silne uproszczenie układu elektrycznego.

Układ elektryczy odbiornika jest typowy, jest to trzyzakresowa superheterodyna w klasycznym układzie. Układ wykorzystuje następujące lampy firmy Triotron: O1307 (CK1), S1323 (CF3), DT1336 (CBC1), CL4, G2080 (CY1) i C8 lub C9, w zalezności od napięcia sieci zasilającej odbiornik. W nawiasach podano typowe odpowiedniki lamp, ponieważ firma Triotron stosowała swoje, nietypowe oznaczenia. Sygnał z anteny przedostaje się na prosty, dwuobwodowy filtr wejściowy. Na wejściu dołączony jest eliminator częstotliwości pośredniej, zapobiegający przenikaniu sygnałów o częstotliwości zbliżonej do częstotliwości pośredniej do reszty układu, pracuje on dla zakresu fal długich i średnich. Sygnał z anteny jest sprzężony z pierwszym obwodem filtru wejściowego pojemnościowo od góry i indukcyjnie, dzięki czemu zapewniono w miarę równą wartość sprzężenia na początku i na końcu zakresu skali. Drugi obwód filtru wejściowego sprzężony jest od dołu za pomocą układu indukcyjno-pojemnościowego. Dla fal krótkich obwód wejściowy to zwykły, jednoobwodowy filtr LC ze sprzężeniem indukcyjnym. Mieszacz zbudowany jest na oktodzie O1307 (CK1). Heterodyna jest zbudowana klasycznie, w układzie transformatorowym (Meissnera), zawiera trzy transformatory w.cz: dla fal krótkich, średnich i długich. Przez cewki pierwotne płynie prąd wyjściowy generatora (prąd siatki drugiej oktody). Dla zakresu fal krótkich cewki pierwotne fal średnich i długich są zwarte (miałyby za duży opór dla tak dużej częstotliwości), dla fal długich i średnich pracują wszystkie trzy. Cewki wtórne transformatorów są podłączane w zależności od zakresu - dla fal krótkich pracuje jedna, dla fal średnich dwie, a dla długich trzy. Dodatkowo dołączane są kondensatory skracające (paddingi) w zależności od wybranego zakresu.

W anodzie mieszacza znajduje się nieprzestrajany dwuobwodowy filtr p.cz. sprzężony indukcyjnie, jego wtórny obwód jest dołączony do siatki sterującej selektody S1323 (CF3), która pracuje jako wzmacniacz częstotliwości pośredniej. W jej anodzie znajduje się również dwuobwodowy filtr p.cz., identyczny jak przy mieszaczu. Filtry p.cz., podobnie zresztą jak cewki heterodyny są nieekranowane z przyczyn oszczędnościowych. Chociać umieszczone są prostopadle do siebie i dość daleko jeden od drugiego to i tak układ wykazuje dużą tendencję do wbudzania się, zwłaszcza gdy lampa wzmacniacza p.cz. ma uszkodzoną metalizację ekranującą. Filtry p.cz. są strojone za pomocą 'trymerów' w postaci cienkiego drutu nawijanego na ceramiczną rurkę (jedna okładzina kondensatora) wewnątrz której biegnie drut (druga okładzina kondensatora. Sygnał pośredniej częstotliwości z pierwotnego obwodu tego filtra jest podłączony do jednej z diod lampy DT1326 (CBC1), która jest detektorem ARW. Napięcie ARW podawane jest zarówno na siatkę wzmacniacza p.cz. jak i mieszacza. Mieszacz dostaje napięcie ARW niezależnie od tego na jaki zakres fal nastawiony jest odbiornik. Sygnał z obwodu wtórnego podany jest na drugą diodę lampy DT1326, która jest detektorem m.cz. Po zdetekowaniu sygnał m.cz. przez filtr oporowo pojemnościowy m.cz podany jest na potencjometr regulacji siły głosu. W wersji uniwersalnej odbiornika nie ma wejścia gramofonowego, które musiałoby być galwanicznie odizolowane od układu, co kłóciło by się z oszczędnościowym projektem obiornika.

Sygnał małej częstotliwości z suwaka potencjometru steruje siatkę triody lampy DT1326 która pełni rolę wzmacniacza wstępnego m.cz. Wzmacniacz ten pracuje w klasycznym układzie oporowym, jest sprzężony pojemnościowo z siatką pierwszą (wejściową) wzmacniacza mocy opartego na pentodzie CL4. W anodzie tej lampy znajduje się transformator głośnikowy do którego dołączony jest głośnik dynamiczny z magnesem stałym. Równolegle do pierwotnego uzwojenia transformatora głośnikowego jest kondensator 1000pF podłączany lub odłączany przełącznikiem barwy tonu. W obwodzie katody lampy CL4 znajduje się opornik 125Ω niezbocznikowany kondensatorem. Z analogicznych powodów jak w przypadku wejścia gramofonowego zrezygnowano z wyjścia do podłączenia zewnętrznego głośnika.

Zasilacz odbiornika jest prosty, przystosowany do pracy z napięciem sieci 120V lub 220V bez żadnych przełączników, dzięki sprytnemu wykorzystaniu dodatkowych połączeń w lampie oporowej, w zalezności od jej typu. Odbiornik pracuje z ogólnym minusem, który jest wykorzystywany tylko do polaryzacji siatki triody lampy DT1326 i opóźnienia ARW. W odbiorniku zastosowano filtr tętnień LC typu Π, z tym, że anoda lampy głośnikowej jest zasilana sprzed dławika, co pozwala na zastosowania małego, taniego dławika kosztem niewielkiego podwyższenia poziomu brumu w stopniu końcowym. Włókna żarzenia lamp połączone są szeregowo, prąd żarzenia stabilizowany jest na wartości 200mA urdoxem C8 lub C9. Połączenia narysowane linią przerywaną obecne są tylko w lampie C9 wykorzystywanej przy napięciu 110/120V, nie ma ich w lampie C8 używanej dla napięć 220/240V. Zwierają one opornik plolaryzujący siatkę pierwszą triody DT1326 (ogólny minus), opornik polaryzujący heterodynę i siatkę drugą wzmacniacza p.cz. i opornik ograniczający prąd ładowania kondensatorów filtru.

Schemat odbiornika

Powrót do strony Korona