Philips 638A

Philips 638A - widok z przodu Philips 638A - widok z tyłu na ściankę
Odbiornik Philips 638A - widok z przodu Odbiornik Philips 638A - widok z tyłu na ściankę
Philips 638A - widok z tyłu na chassis Philips 638A - widok na chassis z tyłu
Odbiornik Philips 638A - widok z tyłu na chassis Odbiornik Philips 638A - widok na chassis z tyłu
Philips 638A - widok na chassis z przodu Philips 638A - widok na chassis od strony elementów
Odbiornik Philips 638A - widok na chassis z przodu Odbiornik Philips 638A - widok na chassis od strony elementów

Opis odbiornika

Philips model 638A to najbardziej luksusowy model produkowany przez Philipsa w sezonie 1934/1935, przeznaczony dla naprawdę zamożnych klientów, z ceną 965zł. Była to wysokiej klasy konstrukcja, zamknięta w luksusowej drewnianej skrzynce, z efektowną podświetlaną skalą. Układ odbiornika jest tradycyjny - pionowy, z głośnikiem umieszczonym nad skalą i gałkami pod skalą. Otwór głośnika jest ozdobiony charakterystycznym dla Philipsa motywem - podwójnymi listewkami układającymi się w kształt rombu. Skala poniżej umieszczona jest w kwadratowej bakelitowej ramce, ma kształt kwadratu z obciętymi rogami. Skala składa się z dwóch części - na jednej, umocowanej na stałe nadrukowane są oznaczenia długości fal, na drugiej, wymiennej - nazwy stacji. Poniżej, pod skalą umieszczone są trzy gałki, przy czym środkowa jest podwójna. Pokrętło po lewej stronie służy do regulacji głośności, pokrętło zewnętrzne środkowe do wyboru zakresu i włączenia odbiornika, pokrętło po stronie prawej to regulacja barwy tonu. Dodatkowo z tyłu radia, na górze, zamontowany jest wyłącznik wbudowanego głośnika.

Układ elektryczny odbiornika jest skomplikowany, trudny w projektowaniu i uruchomieniu, a jednocześnie nie dający optymalnych rezultatów. Tego rodzaju konstrukcja nie została potem zastosowana już w ani jednym modelu Philipsa. Jest to układ o bezpośrednim wzmocnieniu, z detektorem diodowym, bez reakcji, z czterema obwodami w postaci jednego filtru pasmowego i dwóch pojedynczych obwodów. W układzie zastosowano dwa rezonansowe stopnie wzmacniające w.cz., detektor diodowy i dwa stopnie wzmacniające m.cz. - oporowy napięciowy i stopień mocy. Układ taki daje dużą czułość, dzięki brakowi przemiany częstotliwości jest mniej wrażliwy na zakłócenia i nie przeszkadzają w odbiorze częstotliwości lustrzane, detektor diodowy bez reakcji pozwala na uzyskanie wysokiej jakości dźwięku i dodatkowo sygnału ARW. Jednak skupienie blisko siebie dwóch przestrajanych i przełączanych rezonansowych stopni wzmocnienia o łącznym wzmocnieniu rzędu kilkuset tysięcy czyni układ bardzo wrażliwym na wzbudzenia - wymaga to bardzo starannego ekranowania poszczególnych elementów. pogorszenie styku ekranu, czy nawet zastosowanie lamp z gorszą metalizacją skutkuje wzbudzeniami uniemożliwiającymi poprawny odbiór. Ponadto, ze względu na przestrajanie obwodów w szerokim zakresie, zmienia się szerokość wstęgi przenoszonej przez układ, co przekłada się na zmianę barwy dźwięku stacji na początku i na końcu zakresu. Praktyka pokazała, że prościej uzyskać wysokie parametry odbioru w układzie superheterodynowym (z przemianą częstotliwości), i wszystkie następne konstrukcje wyższej klasy odbiorników były projektowane wyłącznie w układzie superheterodyny.

Sygnał w.cz. z anteny podany jest na pierwszy obwód wejściowego filtru pasmowego. Odbiornik wyposażony jest w antenę świetlną, wyboru źródła sygnału w.cz. - z gniazda antenowego lub z sieci zasilającej dokonuje się wkładając wtyk w gniazdo antenowe, jego włożenie spowoduje rozłączenie styku podającego sygnał w.cz. z sieci zasilającej. Pierwszy obwód filtru pasmowego sprzężony jest z drugim pojemnościowo "od dołu", zmiana zakresu odbywa się przez zwarcie części zwojów cewek odpowiednią sekcją przełącznika zakresów. Sygnał w.cz. z filtra wejściowego podany jest na siatkę pierwszą selektody typu AF2 pracującej w układzie wzmacniacza rezonansowego w.cz. na siatkę pierwszą podawany jest razem z sygnałem w.cz. napięcie stałe ARW (Automatycznej Regulacji Wzmocnienia) pochodzące z detektora diodowego. Obciążeniem lampy jest pojedynczy obwód rezonansowy sprzężony z lampą indukcyjnie. Wzmocniony sygnał w.cz. podany jest na siatkę pierwsza drugiej selektody, również typu AF2, pracującej jako drugi stopień wzmocnienia w.cz. Jest to również wzmacniacz rezonansowy, jego obciążeniem jest obwód identyczny jak lampy pierwszej, również sprzężony indukcyjnie. Stopień ten nie jest objęty regulacją ARW. Wzmocnienie obu stopni w.cz. jest dodatkowo zależne od strojenia, katody obu lamp w.cz. nie są podłączone do masy, ale do dzielnika napięcia, którego wartość zależy od położenia pokrętła strojenia i od zakresu. Jest to metoda na uzyskanie stałej czułości radia w całym zakresie przestrajania. Wynika to z faktu, że o wzmocnieniu stopnia rezonansowego decyduje dynamiczna oporność obwodu rezonansowego, zależna od stosunku indukcyjności i pojemności tworzących ten obwód. W czasie przestrajania zmienia się pojemność, indukcyjność pozostaje stała, co zmienia wzmocnienie stopnia na początku i na końcu zakresu. Dodatkowa regulacja wzmocnienia jest tak skorelowania ze strojeniem, że wraz ze wzrostem wzmocnienia stopnia wynikającego ze wzrostu stosunku indukcyjności do pojemności, podane jest napięcie zmniejszające wzmocnienie stopnia w takim samym zakresie. Dodatkowo uwzględniona jest zmiana wzmocnienia wynikająca ze zmiany zakresu - odpowiada za to dodatkowy styk na przełączniku zakresów.

Sygnał w.cz. z wyjścia drugiego stopnia wzmacniacza w.cz. zasila detektor zbudowany z wykorzystaniem jednej diody z lampy AB1. W detektorze tym powstają dwie składowe napięcia: zmienna małej częstotliwości (dźwięk) i stała, proporcjonalna do poziomu sygnału w.cz. To napięcie wykorzystywane jest jako napięcie ARW - po odfiltrowaniu sygnałów m.cz. steruje siatką pierwszą pierwszego stopnia wzmacniacza w.cz. Sygnał m.cz. doprowadzony jest do przełącznika wybierającego albo sygnał radiowy albo sygnał z wejścia gramofonowego, następnie podany jest na potencjometr regulacji głośności i dalej na siatkę wzmacniacza wstępnego m.cz. pracującego na pentodzie E446. Wzmacniacz m.cz. zbudowany jest w układzie oporowym, z dodatkowymi kondensatorami na wejściu i wyjściu, których zadaniem jest likwidacja resztek sygnału w.cz.

Wzmocniony sygnał m.cz. steruje siatką wzmacniacza końcowego m.cz. wykorzystującego pentodę E463. Jest to klasyczny wzmacniacz z obciążeniem transformatorowym, z polaryzacją siatki pierwszej z układu ogólnego minusa. Równolegle do pierwotnego obwodu transformatora podłączony jest układ regulacji barwy dźwięku w postaci szeregowego połączenia kondensatora i potencjometru regulacji barwy. Głośnik podłączony jest do wtórnego uzwojenia transformatora głośnikowego, poprzez przełącznik dostępne z tyłu odbiornika. Umożliwia on odłączenie wbudowanego głośnika przy podłączeniu głośnika zewnętrznego. Głośnik zewnętrzny musi być typu wysokoomowego ;ub mieć wbudowany transformator, gdyż gniazda do jego dołączenia podłączone są do pierwotnego uzwojenia transformatora głośnikowego.

Zasilacz odbiornika jest typowy. Napięcie zmienne z sieci poprzez filtr wycinający zakłócenia doprowadzone jest do uzwojenia pierwotnego transformatora sieciowego. Uzwojenie pierwotne podzielone jest na kila segmentów łączonych ze sobą zworkami na transformatorze, umożliwiając wybór jednego z aż dwunastu możliwych napięć sieci zasilającej, w zakresie od 103V do 252V. Uzwojenie wtórne podzielone jest na dwie połówki, co umożliwia prostowanie dwupołówkowe za pomocą duodiody typu 506. Wyprostowane napięcie wygładzane jest za pomocą filtra typu Π, przy czym dławik umieszczony jest w przewodzie masy. Dzięki temu możliwe jest wykorzystanie jego jako opornika ogólnego minusa - na oporności drutu z którego jest nawinięty powstaje spadek napięcia, wykorzystany do polaryzacji siatki pierwszej lampy końcowej.

Schemat odbiornika

Powrót