Elektrit Presto Z

Elektrit Presto Z- widok z przodu Elektrit Presto Z - widok z tyłu
Odbiornik Elektrit Presto Z - widok z przodu Odbiornik Elektrit Presto Z - widok z tyłu na chassis
Elektrit Presto Z- widok z tyłu Elektrit Presto Z - widok chassis
Odbiornik Elektrit Presto Z - widok z tyłu na tylną ściankę Odbiornik Elektrit Presto Z - widok chassis

Opis odbiornika

Odbiornik włożony jest do średniej wielkości poziomej drewnianej skrzynki. Skrzynka, jak zwykle w odbiornikach Elektrita cechuje się wysokim poziomem wykonania. Jest ona kształtu prostopadłościennego o wymiarach (w centymetrach) 51x25x31 (szerokość x głębokość x wysokość). Przednie pionowe krawędzie są zaokrąglone, góra skrzynki ma wymiar kilka milimetrów z każdej strony mniejszy niż rozmiary skrzynki dzięki czemu na górnej powierzchni skrzynki powstaje niewielki schodek. Odbiornik jest umieszczony na niewielkiej drewnianej podstawie wysokiej na około jeden centymetr, podstawa lekko wystaje do przodu, jest zaś węższa niż szerokość skrzynki, przez co odbiornik przy przenoszeniu można wygodnie uchwycić z boku.

Po prawej tronie skrzynki znajduje się kwadratowa skala, która jest trochę cofnięta w stosunku do przedniej ścianki i nieco pochylona do tyłu. Po skalą znajdują się dwie podwójne gałki. Po prawej stronie znajduje się strojenie (gałka zewnętrzna) i zmiana zakresów (gałka wewnętrzna), po lewej przełącznik barwy tonu (gałka zewnętrzna) i regulator siły głosu (gałka wewnętrzna). Po lewej stronie znajduje się materiał pokrywając głośnik, materiał ten zachodzi aż na lewą ściankę odbiornika. Obszar materiału ozdobiony jest pięcioma poziomymi szczebelkami drewnianymi z wpuszczonymi w nie mosiężnymi paskami. szczebelki skrajne (górny i dolny) znajdują się na krawędzi otworu głośnika, pozostałe na materiale w równych odległościach. Na wysokości gałek i pośrodku pomiędzy wierzchem skali a górną powierzchnią odbiornika w w przednią ściankę są wpuszczone identyczne mosiężne paski.

Elektrycznie odbiornik Presto Z jest bardzo podobny do odbiornika Allegro Z tej samej firmy. Główną różnicą jest zastosowanie starszej serii lamp - lampy czterowoltowe serii A, podczas gdy w nowszym Allegro była seria sześciowoltowa E, oraz brak oka magicznego. Odbiornik Presto jest najprostszą superheterodyną zbudowaną na trzech lampach w układzie refleksowym.

Sygnał z anteny przechodzi na dwuobwodowy filtr wejściowy, który spośród wszystkich przychodzących z anteny sygnałów wybiera ten który jest odbierany. Wejściowy filtr pasmowy jest dwuobwodowy na zakresie fal średnich i długich, oraz prosty jednoobwodowy na zakresie fal krótkich. Na falach krótkich sprzężenie obwodu z anteną jest proste indukcyjne, dla fal średnich i długich sprzężenie z pierwszym obwodem filtru wejściowego jest bardzo skomplikowane - pojemnościowe, indukcyjne i autotransformatorowe, co ma zapewnić równomierne przenoszenie sygnałów w całym zakresie przestrajania. Obwód drugi jest z pierwszym sprzężony za pomocą małego (ok. 0.1pF) kondensatorka. Drugi obwód steruje bezpośrednio siatka sterującą mieszacza na oktodzie AK2 Odbiornik ze względu na bardzo niewielki zakres działania ARW (pętlą ARW objęta jest tylko jedna lampa - AK2) posiada po dwie pozycje przełącznika dla fal średnich i długich - lokalna i normalna. Na pozycji lokalna pierwszy obwód filtru wstępnego pracuje na odmiennym zakresie, czyli na zakresie fal długich przy odbiorze fal średnich i odwrotnie. Dzięki takiemu rozwiązaniu sygnały są silnie tłumione i w przypadku odbioru stacji lokalnej, której sygnał jest bardzo silny nie następuje przesterowanie odbiornika. Heterodyna mieszacza jest typowa w układzie Meissnera - obwód drgający znajduje się w siatce pierwszej oktody, przełączniki wybierają albo cewki dla fal krótkich albo dla fal średnich i długich.

W anodzie mieszacza znajduje się klasyczny dwuobwodowy nieprzestrajany filtr wstęgowy, z obwodu wtórnego sygnał podawany jest na siatkę lampy wzmacniacza p.cz. Wzmacniacz ten pracuje na triodzie lampy ABC1. W anodzie tej lampy znajduje się identyczny dwuobwodowy filtr pasmowy. Napięcie z obwodu wtórnego tego filtru podawane jest na diody lampy ABC1. Jedna z tych diod jest detektorem napięcia ARW które steruje wzmocnieniem mieszacza, druga jest detektorem audio. Sygnał z diody detekcyjnej jest filtrowany niewielkim kondensatorem z resztek sygnału p.cz. następnie z powrotem jest podany na siatkę triody ABC1, która pełni dodatkowo rolę wzmacniacza wstępnego m.cz. Do potencjometru dodatkowo (przez styk przełącznika) podłączone jest wejście gramofonowe odbiornika. Taki układ pracy w którym jedna lampa pracuje w tym samym odbiorniku dwukrotnie (tu jako wzmacniacz m.cz. i p.cz.) nazywamy układem refleksowym.

Obciążeniem lampy ABC1 nie jest tylko obwód pierwotny filtru pasmowego ale też i rezystor, oba te elementy są połączone w szereg. Filtr pasmowy jest obciążeniem dla sygnału p.cz., rezystor dla sygnału m.cz. Sygnał audio jest z tego rezystora za pomocą kondensatora podłączony do potencjometru regulacji siły głosu. Z suwaka potencjometru poprzez filtr RC steruje siatką pentody głośnikowej AL4. W anodzie pentody znajduje się tranformator głośnikowy do którego podłączony jest wbudowany w odbiornik głośnik. Zaciski głośnika zewnętrznego podłączone są do uzwojenia pierwotnego transformatora głośnikowego co oznacza że głośnik zewnętrzny musi być wysokoomowy albo musi zawierać wbudowany transformator. Równolegle do uzwojenia pierwotnego transformatora podłączony jest kondensator załączany pokrętłem regulacji barwy tonu - włączenie przełącznika powoduje osłabienie wysokich tonów.

Odbiornik jest zasilany poprzez typowy zasilacz transformatorowy prądu zmiennego. Uzwojenie pierwotne posiada odczepy umożliwiając pracę odbiornika przy różnych napięciach sieci zasilającej. Uzwojenie pierwotne jest przeznaczone do zastosowania prostownika dwupołówkowego. Lampą prostowniczą użytą w tym odbiorniku jest dioda AZ1. Odczep środkowy uzwojeń anodowych jest podłączony do masy poprzez niewielki opornik na którym występuje spadek napięcia rzędu kilku woltów (ujemny względem masy). Z tego opornika brane jest ujemne napięcie polaryzujące siatkę lampy głośnikowej AL4 i wzmacniającej m.cz. i p.cz. - ABC1. Taki układ zasilacza nosi nazwę ogólnego minusa.

Schemat odbiornika

Powrót