|
|
| Odbiornik Elektrit Tempo Z - widok z przodu | Odbiornik Elektrit Tempo Z - widok z tyłu na chassis |
|
|
| Odbiornik Elektrit Tempo Z - widok z tyłu na ściankę | Odbiornik Elektrit Tempo Z - widok chassis od przodu |
Odniornik ten znajduje się w kolekcji Maksymiliana Zdanowskiego
Odbiornik zamknięty jest w drewnianej skrzynce, podobnej do skrzynki odbiornika Presto - główną różnicą jest fakt, że ramka dookoła skali nie jest bakelitowa tylko drewniana. Skrzynka jest pozioma, prostokątna, na drewnianej podstawie, wystającej lekko przed przednią krawędź odbiornika. Prawą stronę skrzynki zajmuje duża prostokątna skala lekko pochylona do środka odbiornika, na górze po środku znajduje się okienko w którym widać wybrany aktualnie zakres fal. Poniżej skali, po obu znajdują się dwa podwójne pokrętła - lewe zewnętrzne to strojenie, wewnętrzne to zakresy, prawe zewnętrzne to siła odbioru, wewnętrzne to reakcja. Po lewej stronie skrzynki jest maskownica głośnika, zachodząca aż na lewy bok, ozdobiona jest pięcioma równoodległymi drewnianymi szczebelkami. Dodatkowo z tyłu po lewej stronie (patrząc od tyłu znajduje się podwójny reżektor (eliminator) - jeden na fale średnie, drugi na długie.
Odbiornik posiada trzy zakresy fal, trzy lampy, trzy obwody dla fal długich i średnich, i tylko jeden obwód dla fal krótkich. Sygnał z anteny przechodzi na cewkę pierwotną pierwszego obwodu, dodatkowo równolegle do tej cewki dołączony jest eliminator. Do cewki wtórnej obwodu pierwotnego dołączony jest kondensator strojący, jest on sprzężony z cewką drugiego obwodu od góry za pomocą małej (kilka pikofaradów) pojemności. Obwód wtórny steruje bezpośrednio siatkę lampy. Dodatkowo do siatki lampy dołączana jest cewka dla fal krótkich, pełni jednak ona tylko funkcję dławika - kondensator strojeniowy jest dla zakresu fal krótkich odłączony specjalnym stykiem przełącznika i dla zakresu fal krótkich obwód wejściowy jest aperiodyczny. Pierwsza lampa odbiornika to selektoda AF3. Stopień ten pełni rolę wzmacniacza wysokiej częstotliwości o ręcznie regulowanym wzmocnieniu. Regulacja wzmocnienia odbywa się poprzez zmianę napięcia katoda-siatka. stałe przednapięcie siatki wynosi 0V (ma poziom masy), a napięcie katody jest regulowane w zakresie 0 do 30V za pomocą potencjometru 10kΩ. Obciążeniem tej lampy jest cewka pierwotna transformatora wysokiej częstotliwości, która dla zakresu fal średnich pełni rolę dławika.
Sprzężenie z trzecim obwodem odbiornika jest indukcyjne dla fal średnich i długich, dla fal krótkich pojemnościowe. Trzeci obwód jest obwodem detektora, zawiera więc dodatkową trzecią cewkę reakcyjną. Reakcja brana jest z anody drugiej lampy odbiornika pentody AF7. Kontrolę siły reakcji zapewni zmienny kondensator różnicowy.
Lampa detekcyjna jest jednocześnie lampą wzmacniającą wstępnie sygnał małej częstotliwości z wejścia gramofonowego, jednak sposób włączenia tego wejścia jest nietypowy - sygnał wejściowy połączony jest szeregowo z lampą od strony katody. Mianowicie katoda lampy podłączona jest do jednego zacisku wejścia gramofonowego, a drugi zacisk wejścia gramofonowego do rezystora katodowego lampy - tak jak widać na schemacie. W rezultacie przy wzmacnianiu sygnałów z gramofonu lampa pracuje w układzie ze wspólną siatką, bardzo rzadko spotykanym w radioodbiornikach. Jeżeli odbiornik pracuje jako odbiornik to wejście gramofonowe jest zwarte specjalnym stykiem przełącznika zakresów.
Sygnał małej częstotliwości, zarówno przy pracy układu jako radioodbiornik jak i wzmacniacz gramofonowy odbierany jest z anody lampy i poprzez dwuczłonowy filtr dolnoprzepustowy RC steruje siatką lampy wzmacniającej mocy - pentody AL4. Wzmacniacz głośnikowy jest bardzo typowy - obciążeniem jest transformator z głośnikiem wbudowanym lub zewnętrznym, z typowym dla elektrita przełącznika głośników - w zależności od gniazda do którego jest wpięty głośnik zewnętrzny grają oba głośniki albo tylko zewnętrzny. Również typowe dla Elektrita jest polaryzowanie siatki lampy z ogólnego minusa.
Do zasilania odbiornika służy bardzo typowy układ zasilacza z transformatorem i podwójną diodą prostowniczą w układzie dwupołówkoym. środkowe wyprowadzenie transformatora dołączone jest do masy przez rezystor na którym występuje pewien niewielki ujemny spadek napięcia w stosunku do masy wykorzystywany do polaryzacji ujemnym napięciem siatki lampy głośnikowej. Taki układ pracy nazywamy ogólnym minusem. Do wyboru napięcia sieci z której zasilany jest odbiornik służą odczepy na uzwojeniu pierwotnym transformatora wybierające jedno z czterech napięć zasilających - 110V, 120V, 150V lub 220V.