Telefunken T5Z

Telefunken T5Z - widok z przodu Telefunken T5Z - widok z tyłu na ściankę
Odbiornik Telefunken T5Z - widok z przodu Odbiornik Telefunken T5Z - widok z tyłu na ściankę
Telefunken T5Z - widok z tyłu na chassis Telefunken T5Z - widok chassis z tyłu
Odbiornik Telefunken T5Z - widok z tyłu na chassis Odbiornik Telefunken T5Z - widok chassis z tyłu
Telefunken T5Z - widok chassis z przodu Telefunken T5Z - widok chassis od spodu
Odbiornik Telefunken T5Z - widok chassis z przodu Odbiornik Telefunken T5Z - widok chassis od spodu

Opis odbiornika

Telefunken typu T5Z to prosta superheterodyna produkowana w sezonie 1938/39 przez Krajowe Zakłady Telefunken. Wygląd odbiornika jest bardzo podobny do innych odbiorników polskiego Telefunkena z końca lat 30-tych, zbudowany jest również na prawie identycznym chassis. Skrzynka tego odbiornika jest podobna do skrzynki modelu prostszego - T4, jest tylko od niej nieco większa, o wymiarach 59cm (szerokość), 22cm (wysokość) i 27cm (głębokość), główne różnice to zaokrąglone przednie pionowe krawędzie i rozciągnięcie czarnego tła otaczającego skalę i głośnik az do dolnej krawędzi skrzynki. Tradycyjnie dla polskich Telefunkenów skala znajduje się po lewej stronie skrzynki, głośnik po prawej. Pod skalą umieszczona jest podwójna gałka, ale mająca tylko jedną funkcję - zmianę zakresów, pod głośnikiem podwójna gałka umożliwiająca regulację wzmocnienia i barwy tonu, a pośrodku - pokrętło strojenia.

Układ elektryczny jest prosty, jest rozwinięciem starszych konstrukcji Telefunkena. Pewną nietypową cechą jest użyty zestaw lamp, w odbiorniku są użyte sześciowoltowe lampy serii bocznostykowej i jedna czterowoltowa, starego typu - ACH1, pomimo istnienia odpowiednika z serii 'czerwonej' - ECH3. Telefunken jednak nie praktycznie nie produkował lamp serii czerwonej, rozwijał własną linię lamp z innym cokołem, tzw. "stalowym", serii 11. Wszystkie lampy "czerwone" były kupowane u innych producentów i tylko markowane logiem Telefunkena. Ponadto zastosowane w ty odbiorniku lampy "czerwone" - bocznostykowe serii E są bardzo nietypowe dla Telefunkena i u tego producenta rzadkie. Dodatkową ciekawostką jest zastosowanie lampy EBC1 która jest bezpośrednim odpowiednikiem lampy ABC1 z sześciowoltowym żarzeniem i w roku 1938 była lampą przestarzałą, gdyż była zaprojektowana jeszcze w połowie lat 30-tych do odbiorników samochodowych. Odbiornik posiada antenę świetlną, która jest załączana gdy wtyczka anteny zewnętrznej nie jest włożona do odpowiedniego gniazda w odbiorniku. Odbiornik nie posiada pułapki na częstotliwość pośrednią na wejściu, co może być przyczyną gwizdów interferencyjnych, sygnał w.cz. podany jest bezpośrednio na prosty, pojedynczy obwód wejściowy, sprzężony z anteną indukcyjnie dla fal długich i średnich i pojemnościowo dla fal krótkich, następnie na siatkę pierwszą heksody lampy ACH1. Oscylator wykorzystuje część triodową tej samej lampy, zbudowany jest w klasycznym układzie Meissnera.

W anodzie mieszacza umieszczony jest dwuobwodowy filtr pasmowy nastrojony na częstotliwość 468kHz, co ułatwia odbiór fal krótkich, dla których pojedynczy obwód wejściowy nie zapewnia wystarczającej ochrony przez sygnałami lustrzanymi. W następnej części układu - wzmacniaczu częstotliwości pośredniej pracuje selektoda typu EF9, w klasycznym, prostym układzie. W anodzie wzmacniacz p.cz. umieszczony jest kolejny filtr pasmowy zasilający detektor, przy czym w celu zwiększenia dobroci filtru diody detekcyjne są zasilane z odczepu cewki obwodu wtórnego. Detektor wykorzystuje diody lampy EBC1. Jedna dioda jest detektorem sygnału m.cz., druga detektorem ARW. Napięcie ARW jest doprowadzone do wzmacniacza p.cz. i mieszacza, pracuje jednakowo na wszystkich zakresach. Sygnał m.cz. z detektora poprzez potencjometr regulacji głośności doprowadzony jest do triody lampy EBC1. Równolegle do potencjometru podłączone jest wejście gramofonowe, bez żadnego przełącznika, tak więc, aby słuchać muzyki z płyt bez zakłóceń należy odstroić radio od stacji.

Część m.cz. odbiornika jest klasyczna, zawiera stopień wstępny wzmocnienia na triodzie lampy EBC1 i stopień końcowy na pentodzie EL3. Pomiędzy tymi stopniami włączony jest układ regulacji barwy w postaci dwójnika szeregowego kondensatora 10nF i potencjometru regulującego barwę. Głośnik zastosowany w układzie to typowy głośnik dynamiczny z magnesem stałym, jest tez możliwość podłączenia zewnętrznego głośnika, wysokoomowego, lub z wbudowanym transformatorem. Dodatkowym elementem w układzie jest też ujemne sprzężenie zwrotne dla niskich częstotliwości, poprowadzone na katodę lampy EBC1.

Zasilacz odbiornika jest typowy, z transformatorem dostarczającym wszystkich niezbędnych napięć, jako prostownik wykorzystana jest duodioda prostownicza typu AZ1. Odczepy na uzwojeniu pierwotnym umożliwiają wybór napięcia zasilającego - 110V, 125V, 150V lub 220V. Dodatkowo można obniżyć napięcie anodowe zmniejszając pobór mocy przez radio wkręcając dwie żarówki w odpowiednie gniazda - podają one napięcie na anody diod prostowniczych - albo pełnej wartości, albo z odczepów transformatora. Dodatkowo napięcia zasilające anody lampy prostowniczej jes filtrowane do masy kondensatorami 10nF zmniejszającymi ilość zakłóceń przenikających do odbiornika.

Schemat odbiornika

Powrót